Constant op je hoede zijn voor alles wat onverwachts komt. Elk geluid en elke beweging kunnen er net één te veel zijn. Dat kunnen symptomen zijn van iemand met autisme. “Ik merk dat ik overprikkeld raak”, zegt Jos Klumpenaar. Tientallen bezoekers lopen door de slingers voor de ingang waarop staat ‘Niet zo aanstellen’ en ‘Doe niet zo autistisch’. “Je moet door de vooroordelen heen om ons te zien.”

Tijdens de Open Deuren Dag van Kop-Zorg krijgen bezoekers de kans om te kijken wát daar nou eigenlijk gebeurt. “Het is mooi om te zien wat ze allemaal doen voor mensen met autisme”, zegt een trotse moeder van één van de medewerkers.

Bij mensen met een autisme spectrum stoornis (ASS) loopt de verwerking van informatie op een andere manier dan normaal. Dat brengt zwakke en sterke punten met zich mee. Tijdens deze 'Autismeweek' wordt aan beide kanten aandacht besteed. Het thema is dan ook niet voor niets 'De kunst van het evenwicht.' Bij Kop-Zorg vonden ze dat een mooie reden voor een Open Deuren Dag. (tekst loopt door onder de foto)



We spreken daar ook met Jos, die op zesjarige leeftijd de diagnose autisme kreeg. En dat bleek best lastig.  "Vroeger werd ik echt beschouwd als een gehandicapt kindje waar je niet veel mee kon. Omdat ik autistisch ben, dachten ze dat het onmogelijk voor me zou zijn om zelfstandig te wonen en werken," vertelt de 36-jarige Jos aan Streekstad Centraal. Inmiddels is dat gelukkig anders. “Er wordt beter gekeken naar wat ik allemaal wèl kan en wat het voor mij betekent om autist te zijn.”

Jos werkt onder meer als vrijwilliger bij Vrij Zijn Theater Alkmaar. “Eigenlijk iets waar ik al jaren naar verlangde en dat is te zien aan mijn kunstwerk”, zegt Jos terwijl hij naar de geschilderde theatermaskers wijst. “Acht jaar geleden heb ik dit gemaakt toen ik op de Artiance Kunstschool zat. Daar hield ik mij vooral bezig met beeldende vormgeving." Vier jaar later betrad hij als verlegen jongeman het theater. Hij zorgde voor de toneelattributen en hielp met schilderen en timmeren.

Inmiddels is hij tot bloei gekomen en speelt zelfs een rol in het toneelstuk Sneeuwwitje en de Zeven Alkmaarders. “Iedereen bij het theater heeft een enorme verandering in mij gezien. Ik ben veel socialer en zelfverzekerder geworden.” Jos leeft van een Wajong-uitkering: “Er zit een bepaalde druk bij een betaalde baan waar ik heel moeilijk mee kan omgaan.” (tekst loopt door onder de foto)



Veel mensen met autisme vinden het moeilijk om een baan te vinden. “Ze vinden het vaak spannend om te solliciteren of hebben moeite om een baan te behouden”, zegt Marit Schuit van Kop-Zorg Werkt. Zij bieden ondersteuning in dit proces, om zo de drempel te verlagen. Dit geldt niet alleen voor de sollicitant, maar ook voor het bedrijf: “Werkgevers begrijpen vaak niet volledig wat het inhoudt. Zo hebben sommige het idee dat iemand alleen maar Playmobieltjes rechtzet, terwijl het eigenlijk heel anders is.”

Maar ook op sociaal vlak kan het een flinke uitdaging zijn. “Ik merk dat ik makkelijker contact kan maken met autisten dan met niet-autisten", zegt Jos. Dat valt ook Martin Stoker op. Hij is trainer bij Autivoetbal bij de Kolping Boys, dat voorheen deel uitmaakte van Kop-Zorg. Iedere vrijdagmiddag is er een voetbaltraining speciaal voor jongeren met autisme. Met één doel: “Zorgen dat ze gaan samenwerken.”

En dat lukt, want wat Martin vooral opvalt is hoe goed bevriend ze allemaal zijn geworden. “Ze hebben alles voor elkaar over en het zijn echt maatjes geworden." Dat terwijl de spelers zich bij andere clubs niet fijn voelden, omdat daar vaak te fanatiek werd gespeeld, legt hij uit. Tijdens de training draait het overigens juist niet om autisme. “Ze zitten allemaal in hetzelfde schuitje, dus het maakt niet uit dat ze autisme hebben. In plaats van de ‘Auti Crew’ staat er nu ook gewoon ‘Crew’ op onze shirts.”



Al met al hoopt Kop-Zorg dat mensen meer begrip krijgen voor mensen met autisme. "Iedereen heeft talenten en kwaliteiten en daar moet naar gekeken worden", zegt Marit. Jos droomt er ondertussen stiekem van om ooit in een film te spelen, maar dat durft hij nog niet openlijk toe te geven. “Ik zou het echt geweldig vinden, maar ik heb structuur nodig. Dat is er in de filmindustrie niet."