"Integriteit moet een basishouding zijn, vertrouwen een uitgangspunt. Ik zie de littekens uit het verleden en wij willen er alles aan doen om het nieuwe vertrouwen tot stand te brengen.” Dat zei waarnemend burgemeester Peter Rehwinkel van Bergen dinsdagavond tijdens een vergadering over de bestuurscultuur in de gemeente.

"Vertrouwen komt te voet en gaat te paard", was een van de vele clichés die gisteravond op de bingokaart konden worden weggestreept. De gemeenteraad vergaderde in dorpscentrum De Blinkerd in Schoorl over het manifest Nieuw Vertrouwen, in 2019 opgesteld door een veelheid aan bezorgde bewonersgroepen, en over de aanbevelingen van kwartiermaker Theo van Eijk.

De Commissaris van de Koning Arthur van Dijk wil pas beginnen aan een sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester als er een gezondere bestuurscultuur tot stand is gekomen binnen de gemeentepolitiek van Bergen. Daarvoor wordt de Bergense politici een handreiking gedaan door allerlei adviseurs, zoals oud-burgemeesters Bernt Schneiders, Theo van Eijk, waarnemend burgemeester Peter Rehwinkel en de provincie Noord-Holland.

De gemeentepolitiek van Bergen staat er veel slechter voor dan in andere gemeenten, zo blijkt uit vergelijkend onderzoek. Het vertrouwen onder de bevolking in de gemeentepolitiek is er drie keer zo laag als elders. Lokale politici zaaiden twijfel over de integriteit van collega's. Vermeende corruptie kwam aan het licht binnen het ambtenarenapparaat van iemand die te lang bescherming genoot van het college. Persoonlijke aanvallen brachten de boodschap dat anderen binnen de eigen politieke partij of van andere partijen niet te vertrouwen waren, waarna bij de verkiezingen van 2018 van de burgers werd gevraagd om een keuze te maken uit de beste straatvechter. De kern van de huidige raadsleden was er al toen het vertrouwen onder de bevolking werd verspeeld. Van dezelfde mensen wordt nu een leidende rol verwacht om een andere bestuurscultuur voor elkaar te krijgen.

In de Algemene Raadscommissie deden vrijwel alle raadsleden dinsdagavond hun best te laten zien dat zij op een volwassen manier over de ontstane problemen kunnen discussiëren met elkaar. De discussie had zich in elke gemeenteraad kunnen afspelen, aangezien elke gemeente te maken heeft met lastige vraagstukken en mondige burgers die zich niet willen aansluiten bij een politieke partij maar zich aan de zijlijn roeren. Waarom de problemen in Bergen zoveel groter zijn dan in andere gemeenten, dat bleef de hele avond onbesproken.

Misschien deed de analyse van de burgemeester bij sommigen een alarmbel rinkelen. Hij vond het belangrijk een aantal zaken te benoemen die in de meeste gemeenten zo vanzelfsprekend zijn dat hieraan zelden kostbare spreektijd in de gemeenteraad wordt gewijd: "In het manifest staan aspecten die elke dag onze aandacht moeten vragen. Om de regels die er zijn te eerbiedigen. De juiste informatie proberen te verschaffen. Zorgvuldig om te gaan met vertrouwelijke informatie. Dat we onze nevenfuncties melden en niet over zaken stemmen waar we persoonlijk bij betrokken zijn. Ik denk dat de ambitie ver gaat dat we het vertrouwen volledig gaan winnen, maar ik hoop dat we een beetje van het nieuwe vertrouwen weer tot stand kunnen brengen.”

In de gemeenteraad van 10 november willen de raadsleden stappen voorwaarts zetten rond dit thema.